Çanakkale’nin Biga İlçesinde 1878 Göçmenlerinin Köyleri, Etnik ve Tarihsel Bir Bakış...
Çanakkale’nin Biga ilçesi, tarih boyunca birçok göçmen grubuna ev sahipliği yapmış bir bölge olarak biliniyor. Özellikle 1877-78 Osmanlı-Rus Harbi sonrasında Bulgaristan'dan gelen göçmenler, bölgenin demografik yapısını önemli ölçüde değiştirmiştir.
İşte Biga ilçesindeki köylerin etnik kökenleri ve kuruluş tarihleri hakkında kısa bilgiler:
ABDİAĞA: Pomak, 1891, Bulgaristan, Filibe, Rahova.
ADLİYE: Muhacir, 1889, Bulgaristan, Filibe vs.
AĞAKÖY: Muhacir, 1880, Bulgaristan, Razgrad/Şumnu.
AHMETLER: Yörük, 1561.
AKKAYRAK: Pomak, 1904, Bulgaristan, Filibe, Tomraç ve Küçükköy.
AKPINAR: Yörük (Tarih?) + Pomak, 1891, Filibe, Dravna ve Foyna.
AKSAZ: Mubadele Muhaciri, 1925, Yunanistan, Selanik, Doyran, Langaza, Klepe ve Turgutlu. (Eski Rum köyüdür)
AKYAPRAK: Muhacir, 1879, Bulgaristan, Razgrad, Ayazlar köyü.
ANBAROBA: Yörük (Tarih?), + Muhacir, 1894, Bulgaristan, Osmanpazarı, Razgrad vs.
ARABAALAN: Pomak, 1885, Bulgaristan, Filibe, Lakavitsa.
AŞAĞI DEMİRCİ: Çerkez, 1877, Kafkasya, Adige, Kuban; + Doksanüç Muhaciri, Bulgaristan, Razgrat, Osmanpazarı, Şumnu, Aydos, Rusçuk, Silistre.
AYITDERE: Türkmen, 1411 + Muhacir, 1878, Bulgaristan.
BAHÇELİ (İhsaniye): Çerkez, 1874, Kafkasya, Adige, Kuban Havzası, + Bulgaristan Muhacirleri, 1878.
BAKACAK (İpkaiye): Çerkez, 1874, Kafkasya, Adige, Kuban Hafzası, + Muhacir, 1877, Bulgaristan, Şumnu, Osmanpazarı.
BAKACAKLIÇİFTLİĞİ: Muhacir, 1877, Bulgaristan, Filibe, Yeniköy.
BALIKLIÇEŞME (BELEDİYESİ): Muhacir, 1878, Bulgaristan, Tırnova, Şumnu, 1878
BEKİRLİ: Yörük, 1561, Karaçadırlı Aşireti.
BEZİRGANLAR: Yörük, 1648.
BİGA: Yerli + Muhacir + Pomak + Çerkez + Kumuk + Çeçen + Mubadele Muhaciri + Çingene, vd.
BOZLAR: Yörük, 1625 + Muhacir, 1943, Bulgaristan, Eski Cuma.
CAMİALAN: Pomak, 1900, Bulgaristan, Filibe, Daudvu, Kuruşu ve Drievu.
CİHADİYE: Çerkez, 1887, Kafkasya, Adige, Kuban.
ÇAKIRLI: Yörük, 1711.
ÇAVUŞKÖY: Yerli, Yörük ? 1385 ?
ÇELİKGÜRÜ: Muhacir, 1881, Bulgaristan, Razgrad, Karaveliler, Hocalar.
ÇELTİK: Muhacir, 1882, Şumnu, Akyar (Eski Bulgar köyüdür).
ÇEŞMEALTI: Pomak, 1878, Bulgaristan, Botevgrad, Orhaniye.
ÇINARDERE: Çeçen, 1864, Dağıstan, + Muhacir, 1878, Bulgaristan, Şumnu.
ÇINARKÖPRÜ: Çeçen, Dağıstan, 1848 + Muhacir, Bulgaristan, Çeşitli.
ÇÖMLEKÇİ: Muhacir, 1878 (Karağaç Köyünden gelen tarafından kurulmuştur).
DANİŞMENT: Yerli, 1171.
DEĞİRMENCİK: Mübadele Muhaciri, 1925, Yunanistan, Selanik Dedeağaç, + Muhacir, Bulgaristan, Kosova, Üsküp (Eski Rum köyüdür)
DEREKÖY (Şevketiye): Çerkez, 1872, Kafkasya, (AdigeKuban, Krosnodar, Tantogay ve Şinci köyleri, 1872.
DİKMEN: Muhacir, 1878, Bulgaristan, Kırcaali, Boruva.
DOĞANCI: Kumuk, 1877, Dağıstan, Aksay şehri Vadigilli, Elpeyli Torgalli, + Romanya ve Bulgaristan Muhacirleri, 1934.
EĞRİDERE: Muhacir, 1871, Eskicuma, Akmehmet Köyü, Şumnu Nasçı Köyü.
ELMALI: Pomak, 1882, Bulgaristan, Filibe, Bukova, Rakovutsa, Drenova.
EMİRORMAN (İhvaniye): Çerkez, 1881, Kafkasya, Adige, Kuban, Eskalay.
ESKİBAKACAK: Yörük, 1542 (Türk Bakacak).
ESKİBALIKLI: Yörük, 1600, + Tatar, 1761
EYBEKLİ: Yörük, 1731 + Pomak, 1878, Bulgaristan, Filibe, Rubcuz, 1878, + Muhacir, Bulg. Lofça
GEMİCİKIRI: Muhacir, 1881, Bulgaristan, Eskicuma, Kamçıboylu; Şumnu, Yasçı.
GEREDELİ: Yörük, 1445.
GERLENGEÇ: Muhacir, 1877, Razgrad, Sultaniye, Eskicuma Popköy.
GEYİKKIRI: Kumuk, Dağıstan, 1860 + Muhacir, 1878, Bulgaristan, Eskicuma, Balıksu, + 1934, Razgrad, Pabuççular.
GÖKTEPE: Muhacir, 1888, Bulgaristan, Eskicuma, Kayabaşı, Hocaköy.
GÜLEÇ KÖY: Muhacir, 1881, Bulgaristan, Tunca/Arda Akıncılar Köyü.
GÜMÜŞÇAY (BELEDİYESİ) (Demetoka): Yerli, Tarih ?.
GÜNDOĞDU (Karantı): Pomak, 1883, + Muhacir, 1883, Bulgaristan, Filibe, Evciler, +Şumnu Terbi Köy, Karlıova,
GÜRÇEŞME (Arapçeşme): Muhacir, 1877, Bulgaristan, Razgrad, Osmanpazarı, Araplar, Aşağı Kapdağı ve Ayazlar
GÜRGENDERE: Muhacir, 1884, Bulgaristan, Razgrad, Umur.
GÜVEMALAN KÖYÜ: Yörük, 1855 + Muhacir, 1895, Bulgaristan, Şumnu + Pomak, Filibe Küççükköy ve Tomaç.
BOTEVGRAT..ORHANİYE Şimdi ki ismi ÇEŞMEALTI Köyüdür.
HACIHÜSEYİNYAYLASI: Muhacir, 1891, Bulgaristan, Filibe, Tekke Köy.
HACIKÖY (Maksudiye): Çerkez, 1872, Adige, Kuban, + Muhacir, 1878, Bulgaristan Razgrad, Eskicuma, Şumnu.
HACIPEHLİVAN (Hulübeliler): Muhacir, 1878, Bulgaristan, Razgrad, Hülübe.
HARMANLI (Fiilik): Pomak, 1878, Bulgaristan, Filibe, Dervisova.+ Muhacir, Bulgaristan, Şumnu, Aydos
HAVDAN: Pomak, 1881, Bulgaristan Filibe, Poyna, Dravna, Bukfu.
HİSARLI (Hasalı): Yörük, 1711.
HOŞOBA: Yörük, 1767 + Muhacir, 1877, Bulgaristan, Razgrad, Ada Köyü, Lofça.
ILICABAŞI: Pomak, 1893, Bulgaristan, Filibe, Lakaviça, Corgan, Tafrişna.
IŞIKELİ (Eşekçi): Pomak, 1896, Bulgaristan, Filibe, Lokavitsa.
İDRİSKORU (Tevfikiye): Çerkez, 1873, Kafkasya, Adige, Kuban, 1873.
İLYASALAN: Pomak, 1911, Bulgaristan, Filibe, Tomraç ve Küçükköy.
İSKENDERKÖY: Pomak, 1878, Bulgaristan, Filibe, Drenova, + Yunanistan Dedeağaç, + Kosova Ronen (Eski Bulgar köyüdür).
KAHVETEPE (Şerefiye): Çerkez, 1874, Kafkasya, Adige, Kuban.
KALAFAT: Boşnak, 1861, Saraybosna, Kesalak, Bihaç Velikakyaruşa, Sazin.
KALDIRIMBAŞI: Muhacir, 1878, Bulgaristan, Razgrad.
KANİBEY (Popköy): Muhacir, 1883, Bulgaristan, Razgrad, Popköy.
KAPANBELEN: Pomak, 1869, 1877, Bulgaristan, Filibe, Dobrulu Köyü.
KARAAĞAÇ: Muhacir, 1878, Bulgaristan, Razgrad, Karaağaç Köyü.
KARABİGA (Belediye): Yerli.
KARACAALİ: Yörük, 1700’ler + Muhacir, 1878, Bulgaristan, Şumnu, Çavuşköy, Kurtlar, Saraçlar.
KARAHAMZALAR: Yörük, 1700’ler+ Muhacir, 1897, Bulgaristan, Razgrad Şumnu, Akyar, + Şumnu, Siyahlar, 1934.
KARAPÜRÇEK: Yörük (Karakeçili), 1812 + Romanya Muhaciri, 1934, Köstence, Siyahlar Köyü.
KAŞIKÇIOBA: Yörük, 1761.
KATRANCI: Muhacir, 1877, Bulgaristan, Karlova, Bançeliköy.
KAYAPINAR: Muhacir, 1878, Bulgaristan, Razgrad, Araplar, Hocaköy, Dereköy, Ayazlar.
KAYNARCA: Pomak, 1896, Bulgaristan, Filibe, Çatrak, Direnova, Steminak, Çurkuvu ve Sriyavu.
KAZMALI: Muhacir, 1883, Bulgaristan, Şumnu, Dobruca, Pravda, Cumalı.
KEMER: Mübadele Muhaciri, 1925, Yunanistan, Dedeağaç, Vardar ve Selanik. (Eski Rum Köydür).
KEPEKLİ: Muhacir, 1903, Bulgaristan, Aydos, Kiremitçik Köyü.
KOCAGÜR: Muhacir, 1877, Bulgaristan, Şumnu, Hocaköy; Razgrad, Kurtlar.
KORUOBA: Yörük Tarih ? + Muhacir, 1878, Bulgaristan, Osmanpazarı, Karınabat, Tırnova, Silistre vs.
KOZÇEŞME (Belediye): Muhacir, 1884, Bulgaristan, Şumnu, Karaveliler.
OSMANİYE: Çerkez, 1877, Kafkasya, Adige, Kuban.
OTLUKDERE: Muhacir, 1879, Bulgaristan, Şumnu, Çobanköy, Osmanpazarı, Tırnova.
OVACIK: Yörük, 1761.
ÖRTÜLÜCE: Muhacir, 1904, Filibe, İnebekçi köyü, Kırcaali, Hasköy.
PAŞAÇAYI (Boğaalan): Yörük, 1681.
PEKMEZLİ: Yörük, 1261.
RAMAZANLAR: Yörük, 1461.
SARICAKÖY: Yörük, 1360.
SARIKAYA: Göçebe, 1860 + Pomak, 1879, Bulgaristan, Filibe, Rava, Yeşilköy, Tırmış.
SARISIVAT: Muhacir, 1886, Bulgaristan, Filibe, Baruva, (Kırcalı).
SARNIÇ: Yörük, 1711.
SAVAŞTEPE (Lütfiye): Çerkez, 1878, Kafkasya, Adige, Kuban.
SAZOBA: Muhacir, 1880, Bulgaristan, Razgrad, Kosovina.
SELVİ: Muhacir, 1887, Bulgaristan, Şumnu, Selvi, Görmekçe.
SIĞIRCIK; Muhacir, 1877, Bulgaristan, Razgrad, Osmanpazarı, Şumnu.
SİNEKÇİ: Muhacir, 1880, Bulgaristan, Eskicuma, Nasçıköy, Adaköy, Çukurkışla, Tekeli, Razgrad, Buğular.
ŞAKİRBEY: Muhacir, 1299, Bulgaristan, Eski Zağra.
ŞİRİNKÖY: Muhacir, 1880, Razgrad, Kosovina.
TOKATKIRI: Çerkez, 1265, Adige + Muhacir, Bulgaristan, Razgrad, Eski Zağra, Filibe vs.
YANIÇKÖY: Yörük, 1685.
YENİCEKÖY: Muhacir, 1893, Bulgaristan, Pravadi vs + Mubadele Muhacirleri, 1925, Yunanistan, Selanik, Florina, Dedağaç, Sofular (Eski Rum köyüdür).
YENİÇİFTLİK (Belediye): Pomak+Muhacir, 1895, Bulgaristan, Belaslatina, Lofça, Bejanova, Palamarsa, Köklüce, vs.
YENİMAHALLE: Muhacir, 1882, Bulgaristan, Razgrad, Doğandere, vd.
YEŞİLKÖY (Çilingir Mahallesi): Pomak, 1882, Bulgaristan, Filibe, Çilingir Köy.
YOLİNDİ: Pomak, 1878, Bulgaristan, Filibe, Naresçan,
YUKARIDEMİRCİ: Yörük (1861)+Muhacir, 1878, Bulgaristan, Şumnu, Eskiköy, Sırtmahalle.
Bu köylerin her biri, farklı etnik grupların ve tarihsel arka planların bir araya geldiği özgün toplulukları temsil etmektedir. Göçmenlerin, yerel kültürlere entegre olurken yaşadıkları zorluklar ve katkılar, bölgenin zengin ve çeşitli kültürel yapısını şekillendirmiştir. Biga’daki bu köylerin kökenleri, Türkiye’nin çok kültürlü geçmişini anlamak açısından önemli bir pencere sunmaktadır.
