Çanakkale’de Orman Yüksek Mühendisi Mehmet Akkan, sosyal medya hesabından paylaştığı yazıda, Anadolu’nun en kadim ağaçlarından biri olan Delice Zeytin Ağacının doğadaki önemine dikkat çekti.
Delice zeytin, Akdeniz bitki örtüsünde makiliklerde doğal olarak yetişen ve bugüne kadar hiçbir değişikliğe uğramadan gelen ender bir ağaç türüdür. Bilimsel adı Olea Europeae olan Delice zeytin, halk arasında "Yabani Zeytin" olarak bilinir. Ancak bu değerli bitkinin yağ verimi oldukça düşüktür. 20 ila 35 kilogram Delice zeytininden sınırlı şekilde sadece 1 kilogram zeytinyağı elde edilebilmektedir. Bu nedenle, diğer aşılanmış zeytin türleri yağ üretiminde daha yaygın olarak kullanılmaktadır.
Mehmet Akkan, paylaşımında Delice zeytininin insanlık tarihi boyunca oynadığı rolü de vurguladı. Binlerce yıl önce Anadolu insanının gayretiyle kültüre alınan Delice zeytin, bugün sofralık ve yağlık olmak üzere onlarca farklı zeytin çeşidinin ortaya çıkmasını sağlamıştır.
Kökleri Binlerce Yıl Önceye Dayanıyor
Delice zeytin ağacı, yüzlerce hatta binlerce yıl boyunca yaşayabilen ve ürün verebilen bir aėaçtır. Bu uzun yaşam döngüsü, tohumlarından gelen dayanıklılığına bağlıdır. Delice fidanlarına, sofralık, yağlık ve salamuralık gibi anaç zeytin dalları aşılandığında, ağaç yüzlerce yıl boyunca verimli bir şekilde meyve vermeye devam eder. Ancak zeytin, sadece çelikten yetiştirildiğinde ömrü daha kısa olmaktadır.
Doğada zeytin yetiştirmenin en büyük zorluklarından biri zeytin çekirdeğinin çimlenme engelidir. Zeytin tohumları, kendi başlarına kolay kolay filizlenemez. Fakat burada doğanın mucizevi bir dengesi devreye giriyor: Kuslar…
Kuslar Delice Zeytinini Yayıyor!
Karakabak, sığırcık ve tahtalı gibi kuşlar Delice zeytinini yediklerinde, çekirdeğini midelerindeki asidik ortamda işleyerek çimlenme engelini ortadan kaldırıyor. Daha sonra, dışkılarıyla doğaya bıraktıkları bu tohumlar, uygun şartlar altında filizlenerek yeni Delice zeytin ağaçlarını oluşturuyor. Doğanın döngüsü, bu şekilde kendi kendine işleyerek binlerce yıllık zeytin varlığını koruyor.
Zeytinin Kutsallığı ve Tarihteki Yeri
Zeytin ağacı, insanlık tarihi boyunca barış, bereket, adalet, bilgelik, erdem, zafer, akıl, arınma, yeniden doğuş ve kutsallık sembolü olarak görülmüştür. Kutsal kitaplarda da önemli bir yer tutan zeytin, Kur'an-ı Kerim'de 6 surede 7 ayette geçmektedir. Nahl, Tin, Enam, Müminun, Abese ve Nur surelerinde "mübarek bir bitki" olarak bahsedilen zeytin, insanlık tarihi boyunca gıda ve ticaretin temel taşlarından biri olmuştur.
Mehmet Akkan, doğanın bu muhteşem döngüsünü vurguladığı paylaşımında, kendisiyle kuş fotoğraflarını paylaşan Sn. Dr. Muhammet Akkaya'ya da teşekkürlerini sundu. “Kuslar bana resim çektirmediler” diyerek, mizahi bir dille doğanın sunduğu güzellikleri belgeleyebilmenin zorluğuna da dikkat çekti.
Zeytinin ve doğanın mucizelerle dolu döngüsüne dair bu bilgiler, bizlere doğayla uyumlu yaşamanın ne kadar önemli olduğunu bir kez daha hatırlatıyor. Binlerce yıldır yaşayan zeytin ağaçları ve onlara hayat veren kuşlar, doğanın insanlıkla kurduğu büyük bağın en güzel örneklerinden biri olarak varlığını sürdürmeye devam ediyor.
