Biga’nın Dereköy’ü, tarihin derin izlerini barındıran bir köy olarak biliniyor. Geçmişin acı hatıralarını yaşatan ancak aynı zamanda bu hatıralara saygı duyan köy halkı, 21 Mayıs 1864 tarihinde gerçekleşen Büyük Çerkes Sürgünü'nün ardından kurulan mezarlıkta önemli bir temizlik çalışması gerçekleştirdi.
Dereköy'de, Çerkes soykırımının sembolleşmiş tarihi olan 21 Mayıs 1864'ten sonra kurulan mezarlıkta çok eski mezarlar bulunuyor.. Köy halkı, atalarının ruhlarına ithafen, bu mezarların bakımını üstlenerek önemli bir adım attı.
Mezarlık temizliği etkinliğinde Dereköy halkı, atalarının anısına saygıyla dualar okudu. 160 yıl önce yaşanan acı olayın izlerini taşıyan bu mezarlar, köylülerin duygusal bir an yaşamasına neden oldu.
1864 yılında yaşanan Çerkes soykırımı, bir buçuk milyonu aşkın Çerkes'in vatanlarından sürgün edilmesine neden oldu. Bu sürgün sonucunda, Çerkesler dünyanın çeşitli bölgelerine dağıldılar ve birçoğu Osmanlı topraklarına yerleşti.
Acı olayın ardından , atalarının hatırasını yaşatmak için çaba harcayan Dereköy halkı, geçmişle olan bağlarını güçlü tutmayı sürdürüyor.
Bu temizlik etkinliği, sadece mezarların bakımıyla kalmayıp, aynı zamanda geçmişin hatıralarını yaşatma ve gelecek nesillere aktarma çabasının bir göstergesi olarak değerlendiriliyor. Dereköy halkı, bu tür etkinliklerle geçmişlerini unutmadıklarını ve atalarının mirasına sahip çıktıklarını gösteriyor.
