Çanakkale Gastronomi Derneği Başkanı Kubilay Özben, sosyal medya hesabından yaptığı dikkat çekici bir paylaşımda, Gökçeada pidesi olarak bilinen Cicirya ile İtalya’nın ilk pizzası Mastunicola arasında şaşırtıcı bir bağlantı olabileceğini öne sürdü. Özben, bu paylaşımıyla arkeogastronomi alanında ilgi çekici bir tartışmayı gündeme taşıdı.
Özben’in paylaşımında şu ifadeler yer aldı: “Pizzanın prototipi, Gökçeada pidesi olan Cicirya mı? Bir başka deyişle, İtalya’nın bilinen ilk pizzası Mastunicola, Gökçeadalı mı? Domatesin henüz Amerika kıtasından gelmediği, 1500’lü yıllara kadar Akdeniz havzasında gerçek pizzaya belli belirsiz benzeyen ürünler hazırlanıyordu. Ardından, resmi olarak ilk pizza olarak kabul edilen Mastunicola pizzası geldi. Kökeni 16. ve 17. yüzyıllar arasında Napoli Krallığı’na dayandırılabilir.”
Mastunicola pizzası, günümüzün ünlü İtalyan pizzalarının öncüsü olarak biliniyor. Domates kullanılmayan, alçak ve yuvarlak yapılı bu pizzada; domuz yağı, cigoli (domuz kabuğundan yapılan küçük çıtır toplar), koyun peyniri, biber ve fesleğen gibi malzemeler kullanılıyor.
Öte yandan, Gökçeada’ya özgü Cicirya pidesi ise Doğu Roma kökenli bir tarif olarak öne çıkıyor. Cicirya, keçi peyniri ve taze nane ile hazırlanıyor ve yuvarlak bir biçimde sunuluyor. Özben, bu pideye ilişkin şu bilgileri paylaştı: “Cicirya pidesinin hamuru, Mastunicola gibi diğer pidelere göre daha kalındır. Coğrafyaya özgü yöresel özellikler nedeniyle içindeki otlar değişim göstermiş olabilir. Aslında Doğu Romalılar, bu pidenin içindeki otlu ve peynirli malzemeye Cicirya adını veriyorlardı (Pitta con cicoria). Cicirya pidesi, Gökçeada’da özel günlerde yüzyıllardır yapılan bir yemek.”
Cicirya’nın Yeniden Mutfağımıza Kazandırılması Gündemde
Özben, bu değerli lezzetin unutulmaya yüz tutmuş bir kültür mirası olduğunu belirterek, Cicirya’nın kapsamlı olarak tekrar mutfağımıza kazandırılması gerektiğini vurguladı. “Arketip malzemelerle standart reçetelendirilmesi, coğrafi işaretinin alınarak tanıtımının yapılması büyük önem taşıyor” ifadeleriyle, yerel lezzetlerin korunması ve dünya çapında tanıtılması çağrısında bulundu.
Gökçeada’nın Gastronomi Potansiyeli
Unutulmaya yüz tutmuş olan Cicirya, sadece bir yiyecek değil, aynı zamanda Gökçeada’nın zengin tarihini ve kültürel mirasını yansıtan bir sembol olarak kabul ediliyor. Cicirya’nın yeniden keşfedilmesi ve tanıtımı, Gökçeada’nın gastronomi turizmi açısından değerine değer katabilir.
