Türkiye İstatistik Kurumunun (TÜİK) mart ayına ilişkin konut satış istatistiklerine göre, geçen ay ülke genelindeki konut satış sayısı 2024'ün aynı dönemine göre yüzde 5,1 artarak 110 bin 795 oldu.
Ocak-mart dönemi baz alındığında ise satış sayısı yıllık bazda 20,1 artarak 335 bin 786 olarak gerçekleşti. Bu veri, Ocak 2020'den sonraki en yüksek ikinci ilk çeyrek verisi olarak kayıtlara geçti.
İlk çeyrekte ipotekli satış sayısı yüzde 87,3 artarak 51 bin 729'a ulaşırken, kredili satışların toplamdan aldığı pay ortalaması yüzde 9,7'den yüzde 15,4'e yükseldi.
Sektör temsilcileri, AA muhabirine yaptığı açıklamada, ocak-mart dönemine ilişkin konut satış istatistiklerini değerlendirdi.
"İlk çeyrek rakamları Türkiye'nin canlı bir pazar olduğunu anlatıyor"
Gayrimenkul Yatırımcıları Derneği (GYODER) Başkanı Neşecan Çekici, Türkiye'nin dinamik nüfusu, tüketimi ve ihtiyaçlarıyla çok canlı bir pazar olduğunu belirterek, "Konut sektöründe son 2 yıldır maliyetleri ve fiyatları konuşuyoruz, ancak yine de Avrupa'nın en büyük pazarı olarak kalmayı, OECD ülkeleri arasında ABD'den sonra en büyük pazar olmayı koruyoruz." dedi.
Satış adetlerinin ilk çeyrekte 335 bini aştığını dile getiren Çekici, sözlerini şöyle sürdürdü:
"İpotekli konut satışları geçen yıl ilk çeyrekte 27 bin 622 idi, bu sene ilk çeyrekte 51 bin 729 oldu. Artış yüzde 88. Kaldı ki konut kredilerinde asıl rahatlamayı bundan sonraki çeyreklerde göreceğiz. Geçen yıl tüm maliyetlere, enflasyona rağmen yine de 1,5 milyona yakın satış olmuştu. Bu sene 1,5 milyonun aşılması muhtemel ve yeni rekorların olabileceği bir yılın içerisindeyiz. Sıfır konut satışı da geçen yıl ilk çeyrekte 88 bindi, bu sene ilk çeyrekte yaklaşık 100 bin. Artış yüzde 13."
Çekici, inşaat maliyetlerindeki artışın artık durulmaya başladığını ve arzın daha da hareketleneceğini kaydederek, sıfır konut satışının payının artacağını bildirdi.
Konuta erişilebilirliğin önemine değinen Çekici, "Bu konu devletin de gündeminde, biz de GYODER olarak konuyu gündemde tutuyoruz. Faizlerin daha kabul edilebilir seviyelere gelmesi, teşviklerin ve planlanan vergi düzenlemelerinin devreye alınması ve üretimin canlanması, artacak rekabetin getireceği fiyat avantajlarıyla bu anlamda daha doğru bir zeminin oluşacağını düşünüyorum." diye konuştu.
"Şehrin çeperlerinde yönelim söz konusu"
Anadolu Yakası İnşaat Müteahhitleri Derneği (AYİDER) Başkanı Hakan Şişik de konut satışlarının yakaladığı ivmeyi martta da devam ettirdiğini belirterek, şu ifadeleri kullandı:
"İlk çeyrekte yüzde 20,1'lik artış söz konusu. Burada en dikkat çekici nokta ise ipotekli satışlardaki artış. Bu da bize gösteriyor ki kredi faizlerinin bir miktar gevşemesiyle konut fiyatları yeniden yükselişe geçmeden yüksek taksit tutarlarına rağmen konut alımına gidilmesi. Burada yüksek kiralar da etkili. Şehrin çeper bölgelerinde gelişen daha küçük metrekareli ve odalı konutlara yönelim olduğunu söyleyebiliriz. Şehrin merkezinde arsa çok sınırlı ve yüksek maliyetli olduğu için buralarda daha çok kentsel dönüşüm projeleri söz konusu."
"Gayrimenkul doğru zamanda alım yapan herkese kazandırıyor"
İstanbul Ticaret Odası (İTO) Gayrimenkul Hizmetleri Meslek Komitesi Başkanı Hakan Akdoğan ise ilk çeyrekteki genel satışların ve ipotekli konut alımlarının artmasının talebin canlı olduğunu gösterdiğini söyledi.
Yatırımcıların reel anlamda konut fiyatlarının gerilemesini bir fırsat olarak gördüğünü dile getiren Akdoğan, şu açıklamalarda bulundu:
"Yatırımcılar, enflasyonun düşeceğini, mevduat faizlerine ve konut kredi faizlerine indirimin geleceğini düşünürken, konut fiyatlarındaki son bir yılda yaşanan reel gerilemeyi fırsat olarak görüyor. Konut fiyatlarındaki artış beklentisi de piyasayı canlı kılıyor. Gayrimenkul ülkemizde her zaman güvenli bir yatırım aracı olarak görülüyor. Doğru zamanda alım yapan herkese de ciddi şekilde kazandırıyor."
Akdoğan, konut kredilerinde aylık faiz oranlarının yüzde 4,5'lerden yüzde 2,59'a gerilemesinin de ipotekli satışları canlandırdığını sözlerine ekledi.
"Konut satışlarındaki artış serisi 9 aya çıktı"
Fuzul Topraktan Yönetim Kurulu Başkanı Faruk Akbal da konut satışlarındaki artışın Temmuz 2024'ten bu yana sürdüğünü ve 9 aylık seri yakalandığını belirterek, "Faiz oranlarının inmeye başlaması ve ev fiyatlarının artma ihtimalinin yüksek olması hareketliliği artırıyor. İnşaat maliyetlerinde de artık bir dizginlenme görüyoruz, bu da arz tarafında bir hareketlilik başlatıyor." dedi.
Geçen yıl satışlarda bir r rekor gelmediğini ancak bu senenin ilk çeyreğinin 2024'e göre güçlü bir artışla başladığını dile getiren Akbal, "Yeni bir zirveye doğru gidiyoruz. Ancak ev sahipliği oranımız yüzde 55’lere doğru geriliyor. Bu Avrupa ortalamasının yüzde 15 altında. Bunu yukarı çıkaracak formüllerin ülkemizde daha da gelişmesi gerektiğini düşünüyorum." diye konuştu.
EgeYapı GYO Genel Müdürü Didem Güneş ise kredili ipotekli satışların geçen yılın ortalamasının üzerinde gerçekleştiğini kaydederek, "Bu ivmenin faizlerin düşmeye devam etmesiyle daha da hız kazanacağını düşünüyorum." ifadesini kullandı.
Geçen yıla göre sıfır konut satışında da canlılık yaşandığını vurgulayan Güneş, "Sıfır konut satışlarının payı yılın geri kalanında artacaktır. Bunda, biriken talebin etkisi çok büyük." şeklinde konuştu.
"Sıfır konut satışlarının payının artması için üretimi artırmalıyız"
Helmann Holding Yönetim Kurulu Başkanı Selman Özgün, satışlardaki artışın konuta olan yüksek talebin net bir göstergesi olduğunu belirterek, "Yüksek faiz oranlarına rağmen tam 9 aydır artış sürüyor. Yüksek kiralar ve konut fiyatlarındaki reel düşüş satışlara direkt etki eden unsurlar arasında yer alıyor." diye konuştu.
Gelinen noktada geçmiş yıllara göre sıfır konut satışlarının payının azaldığını dile getiren Özgün, şu değerlendirmelerde bulundu:
"Sağlıklı bir piyasa için bu oranın tekrar yukarılara çekilmesi gerekiyor. Bunun için de üretimi artırmamız elzem. Konut üretiminin artması için arazi arzı şart. Öte yandan orta ve alt gelir grubuna yönelik konut üretimi de hızlanmalı. Başta TOKİ olmak üzere ilgili diğer kurumlar konut üretimini artırmalı. Üretimin hızlanması için kamu-özel işbirliğine de odaklanılmalı."
