Polonya’nın başkenti Varşova’da düzenlenen Üç Deniz Girişimi'nin 10. Zirvesi'nin açılışında konuşan Polonya Cumhurbaşkanı Andrzej Duda, Karadağ ve Arnavutluk’un ortak üye, Türkiye ve İspanya’nın ise stratejik ortak statüsüyle girişime dahil olacağını açıkladı. Duda, zirvenin bu yıl, Ukrayna-Rusya Savaşı gibi mevcut jeopolitik gelişmeler nedeniyle özel bir önem taşıdığını vurgulayarak, "Yeni katılımcılar sayesinde iş birliğinin daha verimli hale geleceğine inanıyorum." dedi.
Türkiye’yi zirvede Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Abdulkadir Uraloğlu temsil edecek. Dün başlayan zirvenin ana genel oturumu bugün Varşova'daki Kraliyet Kalesi'nde, devlet ve hükümet başkanlarının katılımıyla yapılacak. Toplantıya 12’si cumhurbaşkanı düzeyinde olmak üzere 23 heyet katılıyor. ABD, Japonya ve bazı Arap ülkeleri gibi Avrupa dışından temsilcilerin de zirvede yer alması bekleniyor.
Üç Deniz Girişimi Nedir?
Üç Deniz Girişimi, kuzey-güney ekseninde Baltık, Adriyatik ve Karadeniz ülkeleri arasında enerji, ulaştırma ve dijital bağlantıları güçlendirmeyi hedefliyor. 2015 yılında Polonya ve Hırvatistan'ın öncülüğünde başlatılan girişim, ilk etapta Avusturya, Bulgaristan, Hırvatistan, Çekya, Estonya, Macaristan, Letonya, Litvanya, Polonya, Romanya, Slovakya ve Slovenya olmak üzere 12 AB üyesi ülkeyi bir araya getirdi. 2023 yılında Yunanistan'ın da girişime katılmasıyla üye sayısı arttı.
ABD, Japonya, Avrupa Komisyonu ve Almanya da girişimin stratejik ortakları arasında bulunuyor.
Türkiye’nin Rolü
Türkiye, girişimin öncelikli projeleri arasında yer alan Via Carpatia otoyol projesinde de önemli bir aktör olacak. Söz konusu otoyol, Litvanya’daki Klaipeda Limanı’ndan başlayarak Polonya, Slovakya, Macaristan ve Romanya üzerinden Bulgaristan'a, oradan Selanik Limanı'na ve İstanbul’a kadar uzanıyor. Türkiye’nin bu projedeki varlığı, özellikle Karadeniz havzasının güvenliği, bölgesel savunma ve ekonomik canlılık açısından stratejik katkılar sağlaması bekleniyor.
Bölgenin Altyapı İhtiyacı Büyük
Orta ve Doğu Avrupa ülkelerinin, özellikle ulaştırma altyapısında Batı Avrupa’ya kıyasla geride olduğu belirtiliyor. 2030 yılına kadar bölgede; ulaştırmada 290 milyar avro, enerjide 88 milyar avro ve telekomünikasyon alanında 160 milyar avro olmak üzere toplamda yaklaşık 550 milyar avroluk altyapı yatırımına ihtiyaç duyuluyor.
